Sermeus, Jan ; Elen, Jan

published in Dimensies: Tijdschrift voor didactiek van de Mens- en Maatschappijvakken, 4, pp. 11-26 (2022)

Abstract: Kritisch denken (KD) is een van de meest begeerde uitkomsten van onderwijs (Davies, 2011). Maar waar ‘kritisch denken’ nu eigenlijk naar verwijst, daarover is in de literatuur best veel discussie. Auteurs hanteren verschillende definities en vullen KD anders in. In dit artikel bekijken we enkele definities met een twee dimensionale bril. Een eerste dimensie is de mate waarin KD bestaat uit vaardigheden én attitudes. Een tweede dimensie is de mate waarin KD als vakspecifiek dan wel vakoverstijgend gezien wordt. Beide dimensies zijn relevant omdat er veel discussie over is in de literatuur (Robinson, 2010), en omdat ze mee bepalen hoe er aan KD gewerkt wordt in de klas (Voogt et al., 2019). Wanneer KD als vakoverstijgend en enkel bestaande uit vaardigheden wordt beschouwd, dan zijn enkele losstaande oefenlessen misschien voldoende. Omgekeerd, wanneer KD als vakspecifiek met een attitudinale component wordt gezien, is constante aandacht voor KD vanuit alle vakken nodig. We bespreken hieronder eerst de definities van enkele centrale figuren in de literatuur rond KD en positioneren deze auteurs in een tweedimensionale grafiek, zie figuur 1. We doen dezelfde oefening met de Vlaamse en Nederlandse eindtermen. We bespreken de figuur en geven enkele nuances in de discussie. Tenslotte kijken we naar wat dit impliceert voor het onderwijs en, bij uitbreiding, de lerarenopleiding.

Links: link