Rochus, P. ; Ghilissen, M. ; Berghmans, D. ; Vanlommel, P.

Released on 2017-06-02

Abstract: Het is zover: de ruimtetelescoop EUI is klaar om op de satelliet Solar Orbiter gemonteerd te worden. Solar Orbiter zal in 2019 gelanceerd worden en de Zon dichter dan eender welke andere satelliet ooit naderen. Hierdoor kan EUI uitzonderlijk gedetailleerde beelden van onze ster maken. Zo willen wetenschappers de geheimen van de zonneatmosfeer ontrafelen: waarom is deze zo heet, wat zijn die magnetische lussen precies en waardoor bewegen ze? EUI zal ook voor het eerst beelden nemen van de noordpool en zuidpool van de zon, die vanop Aarde amper zichtbaar zijn. Het Centre Spatial de Liège (CSL) en de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) ontwikkelden de telescoop EUI, in samenwerking met de Belgische industrie en buitenlandse partners. Solar Orbiter is een wetenschappelijke missie geleid door het Europees Ruimtevaartagentschap ESA, maar ook de Amerikaanse tegenhanger NASA werkt intensief mee. EUI is een wetenschappelijke camera die hoge-resolutiebeelden maakt van de atmosfeer van de Zon in niet-zichtbaar licht, namelijk in het extreem ultraviolet. De aardatmosfeer blokkeert dat licht en het kan dus alleen bestudeerd worden vanuit de ruimte. In het EUV ziet de zon er helemaal anders uit: de zonnemassa reikt via magnetische lussen tot ver boven het zonneoppervlak, deze magnetische lussen zijn uiterst dynamisch en kunnen plots oplichten en zelfs openbreken. Als deze uitbarstingen naar de aarde toe gericht zijn, kan dit leiden tot ernstige verstoringen in technologie zoals GPS, radiocommunicatie, elektriciteitsnetwerken, en pijpleidingen. EUI geeft wetenschappers een unieke kans om de dynamische processen in de zonneatmosfeer in close-up te bekijken. De bouw van EUI begon reeds 10 jaar geleden. Nu komen we in de eindfase: de oplevering van het instrument aan ESA en de integratie ervan in de satelliet die in opbouw is. Eens EUI en alle andere instrumenten geassembleerd zijn, volgt de lancering. Solar Orbiter heeft dan nog een lange trip voor de boeg vooraleer de satelliet in de juiste baan dicht bij de zon zit. Het is dus pas enkele jaren na de lancering dat we de eerste beelden mogen verwachten. En dan kunnen onze wetenschappers ermee aan de slag. We kijken er nu al naar uit!